جام ملت های آسیا تورنمنت فوتبال ملی در قاره کهن است که به مانند مسابقات جام جهانی و یا یورو، هر چهار سال یک بار برگزار می شود. این مسابقات که اولین بار در سال 1956 آغاز شد، معتبرترین مسابقه ملی در سطح قاره کهن است. جالب است که بدانید این مسابقات پس از رقابت های کوپا آمریکا، دومین رقابت قدیمی قاره ای فوتبال محسوب می شود. تا به حال 18 دوره از این رقابت ها برگزار شده، و 9 تیم مختلف توانسته اند تا جام قهرمانی را بالای سر ببرند.
تاریخچه جام ملت های آسیا
اولین دوره این رقابت ها در سال 1956 و به میزبانی هنگ کنگ برگزار شد. و تا سال 2004 هر چهار سال یکبار همانند رقابت های جام جهانی فوتبال پیگیری شد. اما برای جلوگیری از شلوغی تقویم و عدم تداخل این رقابت ها با بازی های جام جهانی، قرار شد تا مسابقات آسیا در سال های فرد برگزار شود. به همین خاطر این رقابت ها در دوره بعدی به جای سال 2008، در سال 2007 برگزار شد. و از آن تاریخ دوباره هر چهار سال یکبار شاهد برگزاری این رقابت ها هستیم. در دوره های ابتدایی مسباقات به دلیل تعداد کم تیم های شرکت کننده، بازی ها به صورت دوره ای برگزار میشد. تا تیم ها مسابقات بیشتری برای تعیین قهرمان انجام دهند. و در پایان هر تیم که امتیاز بیشتری داشت، به مقام قهرمانی میرسید.
در سال 1972 بود که رقابت های جام ملت های آسیا به صورت گروهی و حذفی برگزار شد. در سال 1976 نیز تعداد تیم ها به 6 تیم رسید. که در دو تیم سه تیمی بازی ها انجام و سپس دو تیم برتر به نیمه نهایی میرسیدند. در سال 1980 بود که تعداد تیم ها به 10 تیم افزایش پیدا کرد و این تعداد در دو دوره بدی نیز باقی ماند. البته در سال 1992 مجدد با کاهش دو سهمیه ای، مسابقات با تنها 8 تیم برگزار شد. سپس در سال 1996 بازی ها با شرکت 12 تیم پیگیری شد. در این سال ها بود که به دلیل افزایش تعداد تیم ها، مسابقات با جذابیت بیشتری برگزار میشد. در سال 2004 و تا به امروز 16 تیم در مسابقات حضور داشته و در چهار گروه 4 تیمی به مسابقه میپردازند.
رکوردداران مسابقات قهرمانی فوتبال آسیا
در این دوره از بازی ها، تیم های ایران با 15 حضور و کره جنوبی با 14 دوره حضور در مسابقات، جزو با ثبات ترین تیم ها به حساب می آیند. همچنین تیم ژاپن با 4 قهرمانی رکورددار بیشترین تعداد قهرمانی در این مسابقات است. تیم های ایران با 3 و عربستان صعودی نیز با همین تعداد قهرمانی در رده های بعدی قرار دارند. همچنین تیم ایران با سه قهرمانی متوالی بین سال های 1968 تا 1974 رکورد جالبی از خود به جای گذاشته است. رکورد بیشترین تعداد بازی در مرحله حذفی نیز به ایران اختصاص دارد. جایی که شاهزاده های پارسی با 26 بازی در مراحل حذفی، بیشتر از هر تیم دیگری در این مرحله حضور داشته اند. در بخش برترین بازیکنان نیز در 18 دوره، ژاپن با چهار نماینده بیشترین سهم را داشته و پس از سامورایی ها، ایران با 3 نماینده در رتبه بعدی است.
در تاریخ این مسابقات، شاهد 5 پوکر و 14 هرتریک از سوی بازیکنان بودیم. که در این بین ایران تنها تیمی بوده که دو بازیکن آن موفق به ثبت پوکر در یک مسابقه شده اند. در بخش هتریک ها نیز ایران با 4 نماینده بیشترین سهم را در تاریخ مسابقات جام ملت های آسیا داشته است. جالب است که سریع ترین هتریک نیز به علی جباری بازیکن سابق تاج (استقلال) اختصاص دارد. که در سال 1972 و در مقابل بنگلادش در عرض تنها 5 دقیقه موفق به این کار شد. سریع ترین پوکر نیز به دیگر ایرانی، علی دایی اختصاص دارد که در بازی معروف سال 1996 مقابل کره جنوبی تنها در 23 دقیقه موفق به ثبت آن شد. بیشترین گل زده در تاریخ رقابت ها نیز متعلق به علی دایی با 14 گل است. معز علی ستاره قطری نیز با 11 گل در تعقیب ستاره ایرانی است، تا در صورت شانس حضور در دوره بعدی بتواند این رکورد را بشکند.