توسط : در فوتبال هلند، ستاره های بسیاری در طول تاریخ وجود داشتند. از کرایوف، کومان و رود گولیت گرفته، تا برگکمپ و فن نیستلروی و فرانک دی بوئر. اما شاید مارکو فن باستن بعد از کرایوف به دلیل دستاوردهای انفرادی و بازی چشم نواز و جوایز فردی بینظیر، یکی از خاص ترین آن ها باشد. بازیکنی که گلش در جام ملت های 1988 به شوروی از زاویه بسته، تبدیل به یکی از گل های به یادماندنی تاریخ فوتبال شد. فوتبالیستی که نه تنها به مانند دوران بازی خودش خاص و منحصر به فرد بود، که به دلیل یک مصدومیت بسیار بد و بی موقع، مجبور شد تا در سن 29 سالگی و برای همیشه از فوتبال خداحافظی کنه.
شاید کم تر بازیکنی تا به این سن افتخاراتی همچون فان باستن هلندی به دست آورده باشد. اما آنچه که در مورد او و هواداران فوتبال وجود دارد، دوران طلایی و چشم نواز در دهه 80 و اوایل دهه 90 میلادی است. دوران باشکوه ستاره هلندی، که فوتبالی چشم نواز و زیبا ارائه میکرد.
یکه تازی مارکو فن باستن در آغاز دوران خود
مارکو در 31 اکتبر سال 1964 در هلند به دنیا اومد. او فوتبال خودش رو از تیم های محلی آغاز کرد و خیلی سریع در سال 1981 و در 17 سالگی به تیم آژاکس ملحق شد. تیم فوتبالی که به مدارس حرفه ای و فوتبال مدرسه ای معروف است. فن باستن به دلیل استعداد بینظیری که داشت خیلی زود وارد ترکیب اصلی تیم بزرگسالان شد. و تا سال 1987 و برای 6 سال برای تیم فوتبال آژاکس به میدان رفت. 174 بازی و 154 گل یک آمار فوق العاده از ستاره هلندی در ترکیب آژاکسی ها بود. او خیلی زود به تیم ملی هلند نیز دعوت شد و درخشش خود را در تیم ملی نیز نشان داد. آژاکس که همانند کرایوف و دنیس برکمپ و بسیاری دیگر از ستاره های خود را به دیگر تیم های مطرح اروپایی معرفی میکرد، فان باستن را نیز راهی تیم آث میلان کرد.
شاید کم تر فوتبال دوستی تیم عجیب و غریب آریو ساکی را از یاد ببرد. تیمی مخوف و قدرتمند که در نوک خط حمله خود، دارای یک مثلث مرگبار هلندی بود. مثلثی متشکل از مارکو فن باستن، رود گولیت و ریکارد که کم تر تیمی توان مقابله با آن ها را داشت. به همین خاطر قهرمانی های تیم میلان در آن سال ها در ایتالیا و اروپا بسیار مقتدرانه بود. بسیاری از این زمان به عنوان درخشان ترین دوران تاریخ باشگاه میلان یاد میکنند. بی شک فن باستن نیز که مهاجمی تکنیکی و زهر دار بود، یکی از خاص ترین بازیکنان تاریخ این باشگاه ایتالیایی به شمار میرود. بازیکنی با هوش و ذکاوت بالا که گل های بسیاری نیز برای این تیم به ثمر رساند. شاید بد نباشه به آمار او نگاهی بیندازیم. 205 بازی و 129 گل برای میلان.
پایان کار برنده سه توپ طلا در سن 29 سالگی
یوهان کرایوف، و میشل پلاتینی تا پیش از این تنها بازیکنان تاریخ بودند که سه بار فاتح توپ طلا شده بودند. آماری حیرت انگیز که کم تر بازیکنی قادر بود تا حتی به آن فکر کند. البته که بعدها کریس رونالدو با 5 و البته لیونل مسی با 8 توپ طلا کاملا این معادلات را برهم زدند. در هر صورت مارکو فن باستن نیز در سال های 88، 89 و 1992 فاتح این جایزه شد. افتخاری که به تنهایی برای نسلی که شاید از دیدن بازی های او محروم بود، گواه کیفیت اوست. البته که بسیاری از افرادی که هم نسل فن باستن بودند نیز به دلیل عدم پخش بسیاری از بازی ها، نتوانستند به خوبی از فوتبال او لذت ببرند. اما کافی است یک سرچ انجام دهیم تا با نمایش های خیره کننده این ستاره هلندی، بیشتر به کیفیت فنی که داشت پی ببریم.
فان باستن که در دوران اوج فوتبال خود قرار داشت، دچار یک مصدومیت بسیار بد شد. مصدومیتی از ناحیه قوزک پا، که درمان آن کاری بسیار سخت و محال بود. گاهی اوقات یک مصدومیت نه تنها ادامه مسیر یک فوتبالیست که کیفیت و حتی دوران حرفه ای او را هم تحت تاثیر قرار میدهد. در سال 1993 نیز فن باستن با این مصدومیت مواجه بود و آخرین بازی او برای میلان در فینال رقابت های اروپایی مقابل مارسی انجام شد. پس از آن و تا پایان سال 1995 او هرچه تلاش کرد نتوانست به فوتبال ادامه دهد. به همین خاطر آخرین حضور او در مستعطیل سبز به همان سال 1993 و 29 سالگی او بازمیگردد. تا خیلی زود دنیای فوتبال یکی از بهترین بازیکنان تاریخ خود را از دست بدهد.
دوران مربیگری فن باستن تحت تاثیر مصدومیت
پس از وداع زودهنگام با فوتبال، فن باستن به مربیگری روی آورد. هلندی ها که همواره صاحب سبک و دارای هوش بالا بودند، موفقیت های زیادی نیز داشتند. مخصوصا میتوان به نمونه موفق یوهان کرایوف اشاره کرد. از همین رو او از سال 2004 هدایت لاله های نارنجی را برعهده گرفت. جام جهانی 2006 و جام ملت های 2008 دو تورنمنت مهمی بود که هلند با سرمربیگری مارکو فن باستن پا به رقابت گذاشت. که از بخت بد آن ها در هر دو تورنمنت ناکام بودند. شاید بازی یک هشتم نهایی مقابل پرتغال که با پیروزی پرتغالی ها به پایان رسید از ذهن فوتبال دوستان خارج نشود. یک دیدار درگیرانه با کارت های قرمز و زرد بسیار.
اما اوج کار هلندی ها به جام ملت های اروپا 2008 بازمیگردد. جایی که آن ها با یک فوتبال چشم نواز و زیبا تیم ها را از پیش رو برمیداشتند. برد قاطع آن ها مقابل دو فینالیست جام جهانی قبل یعنی فرانسه و ایتالیا، هلند را تبدیل به بخت اصلی قهرمانی کرده بود. اما دیدار عجیب و دور از ذهن آن ها مقابل روسیه که با شکست 1 بر 0 همراه بود، سبب جذف آن ها شد. فن باستن بعدها در آژاکس و حتی در تیم ملی به عنوان مربی دوباره مشغول به کار شد. اما خودش گفته بود مربی که نتواند حتی یک بغل پا به توپ بزند، نمیتواند مربی خوبی باشد. به همین خاطر پس از چند سال حضور بر روی نیکمت مربیگیری، از آن نیز خداحافظی کرد.
افتخارات و جام های مارکو فان باستن هلندی
همانطور که گفتیم، فان باستن یکی از اسطوره های بی بدیل فوتبال هلند و البته کل دنیا است. این بازیکن مستعد و خوش استیل در طول دوران کوتاه خود، افتخارات بسیار زیادی را کسب کرد. در واقع شاید مارکو فان باستن میتوانست همانند بسیاری از فوتبالیست ها تا اوایل دهه چهارم زندگی خود نیز فوتبال بازی کند، قطعا افتخارات بسیار بیشتری نیز میتوانست کسب کند. در هر صورت در ادامه به کارنامه افتخارات باشگاهی، ملی و البته فردی او میپردازیم.
افتخارات باشگاهی:
- قهرمانی باشگاه های هلند در سال 1982، 1983 و 1985
- قهرمانی جام آمستل در سال 1983، 1986 و 1987
- قهرمانی در جام در جام اروپا در سال 1987
- قهرمانی در جام باشگاه های اروپا در سال های 1989 و 1990
- قهرمانی در جام باشگاه های جهان در سال های 1989 و 1990
- قهرمان سوپرجام اروپا در سال 1989 و 1990
- قهرمانی سری آ در سال 1988، 1992 و 1993
- قهرمانی سوپر جام ایتالیا در سال های 1988، 1992 و 1993
افتخارات ملی:
- قهرمانی در جام ملت‌های اروپا در سال ۱۹۸۸
افتخارات فردی:
- آقای گلی در فوتبال باشگاهی هلند در سال های 1984، 1985، 1986 و 1987
- انتخاب به عنوان مرد سال فوتبال هلند در سال 1985
- برنده کفش طلا در سال 1986
- عنوان آقای گلی و بهترین بازیکن در یورو 1988
- عنوان آقای گلی در سری آ در سال های 1990 و 1992
- انتخاب به عنوان مرد سال فوتبال جهان در سال 1992
- انتخاب به عنوان مرد سال فوتبال دنیا به انتخاب مجله ورد ساکر در سال های 1988 و 1992
- دریافت 3 توپ طلا در سال های 1988، 1989 و 1992
